تبعات اجرای همزمان تغییر سهمیه بنزین و حذف ارز 4200 تومانی - استدیو مرینا

به گزارش خبرنگاران، علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت می گوید: قرار نیست بنزین گران شود و تصمیمات دولت یک شبه نیست. حتما اگر قرار باشد تصمیمی گرفته شود که در زندگی جاری و عمومی مردم اثر بگذارد جوانب مختلف آن سنجیده می شود.

او ادامه داد: درباره این طرح نیز مقرر شده بصورت آزمایشی در دو جزیره قشم و کیش، سهمیه بنزین به جای خودرو ها به افراد اختصاص پیدا کند و قیمت عرضه همان نرخ عادی 1500 تومان برای بنزین سهمیه ای و 3000 تومان برای بنزین آزاد است که هیچ تفاوتی با نرخ موجود نخواهد داشت.

وی اضافه کرد: در حال حاضر اگر کسی خودرو نداشته باشد نمی تواند از سهمیه بنزین هم استفاده کند در حالیکه سوخت سرمایه ملی و متعلق به همه مردم است، اما کسی که مثلا چهار خودرو داشته باشد، چهار برابر سهمیه استفاده می کند. طبیعتا این روش ناعادلانه است و سهم کسی که توان خرید خودرو ندارد در سوخت دیده نمی شود.

دولت نمی تواند به همه مردم سهمیه 60 لیتری بنزین بدهد

وحید شقاقی شهری کارشناس مسائل اقتصادی در مصاحبه با خبرنگاران با اشاره به اینکه افزایش طرح دولت برای تغییر نحوه سهیمه بندی بنرین را باید از جوانب مختلف سنجید، گفت: در وهله اول می توان در مورد جنبه مثبت این مسئله گفت این کار باعث می شود که عدالت یارانه ای در جامعه ایجاد شود، زیرا در حال حاضر یارانه های پنهان در حوزه حامل های انرژی تنها به کسانی پرداخت می شود که دارای خودرو هستند، این در حالی است که بیش از 40 درصد مردم ایران اساساً خودرو ندارند، بنابراین بسیاری از افراد و خانوار ها از این یارانه محروم هستند.

وی همچنین در پاسخ به این سوال که هر از گاهی شنیده می شود، قیمت بنزین در ایران ارزان است و باید به نرخ فوب خلیج فارس برسد، آیا این اقدام شدنی است، پاسخ داد: اگر قرار باشد قیمت بنزین و سایر حامل های انرژی در ایران با بهای کشور های منطقه برابری کند، باید از لحاظ نظام پرداخت حقوق و دستمزد و وجود نظام رفاهی و تامین اجتماعی مناسب در ایران شرایط و امکانات کشور های منطقه نیز حاکم باشد، به بیان دیگر زمانی که شما می خواهید قیمت بنزین را به نرخ فوب خلیج فارس برسانید، باید نرخ حقوق و دستمزد نیز همسطح کشور های همسایه و منطقه باشد؛ بنابراین نمی توان قیمت بنرین را آزاد کرد و به نرخ فوب خلیج فارس رساند، اما در مقابل شرایط حقوق ها تغییر نکند.

شقاقی گفت: اما در وهله دوم در مورد جنبه منفی اجرای طرح تغییر نحوه سهمیه بندی بنزین باید به دو نکته مهم اشاره کرد، اگر در حال حاضر افزایش قیمت بنزین مطرح نباشد، همین اجرای طرح نحوه تغیر سهمیه بندی بنزین می تواند تبعات تورمی در پی داشته باشد، زیرا اگر قرار باشد به 60 میلیون نفر از افراد جامعه قرار باشد، یارانه بنزین داده شود، با توجه به اینکه بخش زیادی از جامعه در حال حاضر از این یارانه پنهان استفاده نمی کنند، باید سهمه 60 لیتری بنزین 1500 تومانی کاهش پیدا کند.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: به بیان دیگر دولت نمی تواند، به این 60 میلیون نفر بنزین 60 لیتری اختصاص دهد، بنابراین باید مقدار بنزین سهمیه ای را کاهش دهد، تا بتواند به تمامی جامعه هدف یارانه پرداخت کند که این موضوع خود اثراتی روانی بسیار شدیدی دارد و باعث ایجاد یک شوک تورمی می شود، زیرا راننده ای که سهمیه 60 لیتری آن کاهش پیدا می کند، باید مابه التفاوت این کم کردن سهمیه را بنزین آزاد بزند که همین موضوع کرایه های حمل و نقل عمومی را افزایش می دهد و همین موضوع به سایر بازار ها و اقلام اساسی مردم نیز سرایت خواهد کرد.

وی ادامه داد: بنابراین در حال حاضر زمان اجرای این طرح الان نیست، زیرا چنین اصلاحاتی باید در زمان آرامش و ثبات اقتصادی انجام نشود، نه در موقعی که اقتصاد متلاطم است و ما با نوسان های زیادی در بازار های مختلف روبرو هستیم، این در حالی است که دولت می خواهد ارز 4200 تومانی را برای کالا های اساسی در بودجه سال آینده حذف کند که این خود یک شوک قیمتی به اقتصاد وارد می کند و باعث افزایش تورم خواهد شد، حال شما در کنار اجرای این طرح بخواهید، سهمیه بنزین را نیز تغییر دهید این خود نیز باعث یک شوک دیگر خواهد شد و انجام این دو طرح به طور همزمان نباید انجام شود، زیرا باعث افزایش تورم و گرانتر شدن کالا ها خواهد شد.

این اقتصاددان با اشاره به اینکه طرح های این چنین باید با تدبیر و مدیریت و به صورت گام به گام اجرا شود، خاطر نشان کرد: میانه تورم یک دهه اخیر در اقتصاد ایران حدود 24 درصد بوده، اما میانگین تورم در سه سال گذشته بالغ بر 35 درصد و برآورد های از نرخ تورم در سالجاری حاکی از 43 درصد است، بنابراین در چنین تورم بالایی نباید دو شوک تورمی را به جامعه داد، یعنی اجرای همزمان حذف ارز 4200 تومانی و نحوه تغییر یارانه بنرین می تواند تبعات تورمی زیادی در پی داشته باشد.