اعلام شناسایی کریدور عبور انسان به سمت شرق ایران و داخل آسیا - استدیو مرینا

داستان چیست؟

این آنالیز ها به سرپرستی مشترک علیرضا سرداری، عضو هیئت علمی پژوهشکده باستان شناسی و مرتضی خانی پور، دانش آموخته دکتری باستان شناسی از دانشگاه تهران در راستای تهیه نقشه باستان-شناسی کشور در حال اجراست.

او با بیان اینکه سه محوطه و یک پناهگاه از دوره پارینه سنگی تا به امروز شناسایی شده، شرح داد: پیش از این در سال 1962 میلادی، شواهدی از این دوره توسط رینهولد هوکراید - زمین شناس آلمانی - در کوهبنان معرفی شده بود. با وجود این، آنالیز های اخیر نشان می دهد که این منطقه یکی از کانونهای اجتماعات این دوران و کریدور عبور انسان به سمت شرق ایران و داخل آسیا بوده است.

سرپرست برنامه آنالیز و شناسایی باستان شناسی شهرستان کوهبنان با بیان اینکه در دوران بعدی پیش از تاریخ، دو محوطه مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد شناسایی شده که تشابه زیادی با فرهنگهای عصر مفرغ کرمان به ویژه شهداد داشته، اضافه کرد: وجود این آثار، دلالت بر ارتباطات فرهنگی و تعاملات بازرگانی حوزه های جنوبی کرمان با استقرارهای فلات مرکزی ایران دارد که کوهبنان راستا اصلی این ارتباطات بود.

وی با بیان اینکه شهرستان کوهبنان در شمال استان کرمان، از نظر جغرافیای فرهنگی در طول تاریخ جز یکی از بلوکهای مهم منطقه کرمان بوده و حتی در برخی از دوران اسلامی، دامنه نفوذ آن تا بخش هایی از بهاباد و بافق در استان یزد نیز گسترش داشته، اضافه کرد: بخش زیادی از این شهرستان کوهستانی است و از نظر منابع معدنی، غنی که در طول تاریخ نقش مهمی در زندگی مردمان این حوزه داشته است.

سرداری گفت: آثار شناسایی شده شامل تپه، محوطه، بنا، آسیاب، آب انبار، بافت روستا، خانه های تاریخی، برج، قنات، معدن و کارگاه شدادی، گورهای سنگی، پناهگاه و محوطه های روباز می گردد که متعلق به دوره های مختلف است.

مرتضی خانی پور، سرپرست دیگر برنامه آنالیز و شناسایی باستان شناسی شهرستان کوهبنان نیز با بیان اینکه در دوران تاریخی، آثار دوران اشکانی و ساسانی شامل تپه ها، بناها، قلعه ها و گورهای پشته سنگی در شهرهای کوهبنان و طغرلجرد شناسایی شده که بسیاری از این گورهای پشته سنگی در ارتفاعات و ستیغ کوه های منطقه پراکنده است، گفت: غالب استقرارها و آثار شناسایی کوهبنان متعلق به دوره اسلامی است که به ویژه با توسعه قنات ها، روستاهای زیادی شکل گرفت.

وی با اشاره به اینکه منابع تاریخی و حضور جهانگردان کوهبنان در این دوران با جمعیت زیاد و توسعه شهری، دارای مساجد، خانقاه، برج ها، خانه های اعیانی و بازار بوده که در این برنامه ثبت و مستندنگاری شده اند، ادامه داد: با توجه به منابع غنی معدنی، تا به امروز 12 معدن مس، سرب، روی و گل رخت شوی شناسایی و بقایایی از آثار شدادی و فلزکاری باستان نیز بدست آمد.

او با بیان اینکه بیشتر این معادن از نوع کانی های سرب و روی هستند که در منابع تاریخی، اشاره زیادی به آنها شده، اضافه کرد: کوهبنان یکی از مهمترین مراکز فراوری و فرآوری سرب و روی و معروف به توتیا بود.