در عید قربان، مراقب قربانی ها باشید! - استدیو مرینا

با توجه به نزدیک شدن به ایام حج و قربانی کردن گوسفند توسط حجاج و از آنجا که این بیماری به دلیل ارتباط مستقیم انسان با دام آلوده بروز می نماید، آشنایی با آن اهمیت بیشتری می یابد. دکتر مسعود مردانی، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید پزشکی، فوق تخصص بیماری های عفونی و عضو کمیته کشوری تب های خونریزی دهنده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مصاحبه با جام جم نکاتی را پیرامون بیماری تب کریمه کنگو بیان می نماید.

طبق آخرین وضعیتی که از بیماری تب کریمه کنگو اعلام شده، از ابتدای سال جاری تا هفته گذشته تعداد 54 مورد بیماری ثابت شده تب کنگو در ایران گزارش شده است که متأسفانه پنج مورد از مبتلایان جان خود را از دست داده اند. این بیماری، یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان است که عمدتا از راه گزش کنه به انسان یا حیوان منتقل می گردد. کنه هایی که کنه های سخت هستند و به نام هیالوما از آن ها نام برده می گردد. راه دیگر انتقال، استفاده از گوشت و فرآورده های حیوانی یا انسانی است.

افرادی مانند قصاب ها، سلاخان یا دامپزشکان یا افرادی که در مراکز تهیه مواد پروتئینی فعالیت می نمایند، به خاطر شغلی که دارند در ارتباط مستقیم با دام یا گوسفند هستند و همین امر آن ها را در معرض ابتلا به این بیماری قرار می دهد. ممکن است به دلیل خراشیدگی ای که روی پوست بدن آن ها اتفاق می افتد، عامل آلودگی وارد بدن فرد شده و مبتلا به این بیماری شوند.

پرسنل مراکز درمانی در خطر ابتلا

پزشکان، پرستاران و پرسنل بیمارستان ها هم در اثر تماس با بیماری که به تب کریمه کنگو مبتلا و در آی سی یو بستری شده در معرض خطر هستند. آن ها در صورتی که موارد ایمنی شامل پوشیدن دستکش، گان و ماسک را رعایت ننمایند، ممکن است بیماری از فرد آلوده به ایشان سرایت نموده و به همین دلیل تا حد زیادی در معرض ابتلا قرار دارند. متأسفانه تاکنون چند مورد مرگ پزشک و پرستار بر اثر ابتلا به این بیماری در ایران طی 15 سال اخیر گزارش شده که نقش عمده ای در بیماری در کشور داشته است.

شیوع تب کریمه

شیوع این بیماری بسته به ورود دام از کشور های آلوده مانند افغانستان و پاکستان، رعایت مسائل بهداشتی و آگاهی پزشکان ممکن است متفاوت باشد، اما آنچه مسلم است، در این 15 سال، بالای 900، 800 نفر ثابت شده بیماری و بالای 2000 تا 3000 مورد مشکوک به بیماری در ایران داشته ایم. مواردی هم بوده که با درمان بهبود پیدا نموده اند.

درمان دارویی مؤثر

برای درمان تب کریمه کنگو درمان مؤثری به نام ریباویرین وجود دارد که به طور رایگان در مراکز بهداشت درمانی در اختیار بیماران قرار می گیرد. برای اولین بار در سال 2003 من و گروه علوم پزشکی شهید پزشکی با تحقیقی که روی تعدادی از بیماران انجام دادیم، متوجه شدیم این دارو تا حدود 90 درصد در درمان بیماری تب کریمه کنگو مؤثر است و بعد از آن به عنوان مقاله ای در ژورنال انجمن متخصصان بیماری های عفونی آمریکا به چاپ رسید.

این دارو به اسم ما و ایران در جهان ثبت شده است و در قالب قرص و آمپول قابل دسترس است که به عنوان یک داروی ضد ویروس برای درمان هپاتیت C هم از آن استفاده می گردد. دوره درمان با داروی ریباویرین حدودا 10 تا 14 روز است و بیمار پس از آن به طور کامل درمان می گردد.

مراقب ویروس نهفته باشید

این بیماری به شدت از انسان به انسان قابل انتقال است به همین دلیل وقتی فرد به این دلیل در بیمارستان بستری می گردد حتما باید داخل یک اتاق ایزوله نگهداری گردد و افرادی که به ملاقات او می روند حتما باید از گان، دستکش و ماسک استفاده نموده و تمام موارد بهداشتی را در مواجهه با بیمار رعایت نمایند تا بیمار نشوند. این بیماری دوره نهفتگی دارد و این دوره از زمانی که ویروس وارد بدن می گردد، شروع و تا بروز اولین علائم بیماری، حدود 14 روز طول می کشد.

توصیه هایی که باید جدی گرفت

برای جلوگیری از ابتلا به تب کریمه کنگو افراد باید بعضی مسائل بهداشتی و ایمنی را رعایت نمایند. با توجه به نزدیک شدن به عید قربان، افراد از ذبح گوسفند و دام در معابر عمومی جداً خودداری نمایند و اگر قصد قربانی دارند، از کشتارگاه بخواهند این کار را انجام دهد. یکی از نکاتی که تأثیر زیادی در جلوگیری از ابتلا به بیماری دارد، اینجاست که وقتی تازه گوسفندی را ذبح نموده اند، گوشت را بلافاصله بین مردم توزیع ننمایند، چرا که این گوشت اگر حاوی ویروس باشد، می تواند کشنده باشد.

بهترین کار این است که تا 24 ساعت گوشت را داخل یخچال بگذارند؛ این کار باعث از بین رفتن ویروس در بافت گوشت گاو یا گوسفند یا جگر می گردد. در واقع، جمود نعشی که در بافت اتفاق می افتد ویروس بیماری را از بین می برد و افراد با خیال راحت می توانند گوشت قربانی را توزیع نموده و مورد مصرف قرار دهند.

از سوی دیگر، دامپزشکان و سلاخان که در ارتباط نزدیک با حیوانات و دام ها هستند موقع ذبح این حیوانات حتما باید از دستکش و وسایل حفاظتی استفاده نمایند که دچار مشکل نشوند. اگر بیماری به دلیل ابتلا به تب کریمه کنگو در بیمارستان بستری می گردد، افراد بلافاصله برای ملاقات فرد مراجعه ننمایند و از فرد فاصله بگیرند چرا که بیماری به شدت واگیردار است و ممکن است دیگران را هم مبتلا کند.