شرایط صنعت پروبیوتیک در ایران - استدیو مرینا

به گزارش خبرنگاران، بیماری های غیرواگیر مهم ترین دلیل مرگ ومیر زودرس و ناتوانی در سطح دنیا هستند و مصرف دخانیات، رژیم ناسالم، عدم فعالیت بدنی و مصرف الکل؛ چهار عامل اصلی خطر بیماری های غیر واگیر هستند.

در ایران رژیم غذایی اولین عامل خطر ابتلا به این نوع بیماری ها است. رژیم غذایی سالم نقش مهمی در تعدیل ترکیب میکروبی روده و نقش فعالی در ایجاد بعضی بیماری ها دارد. از جمله عوامل تغذیه ای که در پیشگیری از بیماری ها و تعدیل ترکیب میکروبی روده موثرند، غذاهای فراویژه مانند پروبیوتیک ها، پره بیوتیک ها و سین بیوتیک ها هستند.

پروبیوتیک ها؛ مکمل های خوراکی میکروبی زنده هستند که در تنظیم تعادل میکروبی روده نقش دارند و اگر به مقدار کافی مصرف شوند، اثرات مفیدی بر سلامت میزبان خواهند داشت.

کاهش وزن به وسیله افزایش احساس سیری، پیشگیری از سرطان و تنظیم سیستم ایمنی، از جمله فواید ثابت شده پره بیوتیک ها هستند. بعلاوه سلامت دستگاه گوارش، بهبود آلرژی، فعالیت ضد سرطان، کاهش کلسترول و ... از دیگر فوایدی اند که برای این مکمل ها اسم شده است.

با توجه به این که فرایند بیماری های غیرواگیر در حال افزایش است و افزایش مصرف پروبیوتیک ها می تواند در کاهش این بیماری ها موثر باشد، پژوهشگران با انجام یک مطالعه شرایط صنعت پروبیوتیک در کشور را آنالیز کردند.

این مطالعه کیفی که در سال 1394 و به وسیله انجمن پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند و با همکاری موسسه ملی تحقیقات سلامت جمهوری اسلامی ایران انجام شد. اطلاعات مورد احتیاج این تحقیق با مرور درس نامه ها، مقالات منتشرشده در همایش های ملی پروبیوتیک و مرور مقررات و آیین نامه های ملی مرتبط در پایگاه ها اینترنتی سازمان ملی استاندارد و سازمان غذا و دارو جمع آوری و جمع بندی شد.

بعلاوه پس از تهیه گزارش، جلساتی در چند نوبت در محل ستاد زیست فناوری تشکیل شد و در ادامه هم از به وسیله پرسش نامه نظرات ذی نفعان جمع آوری شد. در خاتمه هم پژوهشگران داده های به دست آمده را از نظر محتوایی تحلیل کردند.

نتایج تحلیل شرایط نشان می دهد که نقاط تمرکز سیاست توسعه پروبیوتیک ها و غذاهای فراسودمند در هر سه حوزه قانونی سیاستی، فرهنگی رفتاری و ساختاری عملیاتی توزیع شده است و توسعه این صنعت منوط به برنامه ریزی و اجرا در هر سه حوزه است.

بر اساس یافته های این مطالعه تعداد کارخانه های فراوریکننده محصولات پروبیوتیک در کشور 85 مورد بوده و 163 محصول پروبیوتیک مجوز فراوری دریافت نموده بودند. رشد سالانه بازار پروبیوتیک در ایران از سال 2009 تا 2014 ، منفی 54 درصد بود.

فروش محصولات پروبیوتیک در سال 2014 در کشورهای مختلف نسبت به سال 2009 نشان می دهد که پنج کشور چین، ژاپن، آمریکا، روسیه و برزیل بیشترین مقدار افزایش فروش را داشته اند ولی متاسفانه ایران بیشترین مقدار در کاهش فروش این محصولات را به خود اختصاص داده است.

پژوهشگران این تحقیق می گویند: برای توسعه صنعت پروبیوتیک ضروری است دانش سیاست گذاران و گروه مصرف کنندگان در ارتباط با محصولات پروبیوتیک افزایش یابد، همزمان امنیت سرمایه گذاری در این حوزه تامین گردد و نظامی برای رصد توسعه این صنعت و برطرف مسائل آن استقرار یابد.

در انجام این تحقیق بهزاد دماری و الناز جعففرایند؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی تهران و مریم تاج آبادی ابراهیمی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، مشارکت داشتند.

یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی با اسم توسعه صنعت پروبیوتیک: برسی چالش های کنونی و ارائه نقشه راه آینده خرداد ماه امسال در دوماه نامه پایش؛ نشریه پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، منتشر شده است.